Prtotocol Uitvaartplechtigheden

Aanleiding

De Nederlandse Unifil Vereniging wordt regelmatig gevraagd bij uitvaartplechtigheden
van Unifil Veteranen.
Overledene, nabestaanden, vrienden of collega’s hebben dan de wens dat de overledene met militair (Veteranen) ceremonieel begraven of gecremeerd wordt. In tegenstelling tot begrafenissen met militaire eer (voor militairen, die overlijden tijdens uitvoering van hun taak en dragers van een dapperheidsonderscheiding), is voor een Veteranen ceremonieel geen richtlijn. Daardoor is er binnen de Veteranenwereld in Nederland geen eenheid.

Het bestuur van de Nederlandse UNIFIL Vereniging heeft het initiatief genomen om tot een richtlijn te komen voor een uitvaartplechtigheid van UNIFIL Veteranen met een beperkt ceremonieel.

Uitgangspunten

• Er is een duidelijk onderscheid tussen een uitvaartplechtigheid met militaire eer en een uitvaartplechtigheid met beperkt ceremonieel;

• Een uitvaartplechtigheid met militaire eer wordt in ons land eenduidig uitgevoerd.

• De Nederlandse Unifil Vereniging verleent zijn medewerking aan een uitvaartplechtigheid met beperkt ceremonieel en voert dit uit volgens dit protocol;

• Een uitvaartplechtigheid met beperkt ceremonieel van de Nederlandse UNIFIL Vereniging is zodanig, dat in de uitvoering aanpassingen, al naar gelang de wensen van de overledene of nabestaanden, mogelijk zijn met inachtneming van de waardigheid, respect en uitvoerbaarheid.

Richtlijn voor beperkt ceremonieel

Bij een beperkt ceremonieel kunnen de volgende zaken aan de orde zijn:

1.  het afvlaggen van de kist;
2.  het betrekken van de dodenwacht;
3.  het begeleid vervoer van de kist tijdens de uitvaartplechtigheid;
4.  tenue.

1. Het afvlaggen van de kist

1. De kist wordt gedekt met de Nederlandse of VN vlag ( zie bijlage 1) Op de kist kan worden geplaatst:
2. Een baret en indien aanwezig (bij militaire uitvaarten) een sabel.
3. De op een kussen gespelde versierselen van ridderorden en verdere eretekenen en medaille welke de overledene gerechtigd was te dragen. (Het kussen mag zwart, paars, blauw, roof of beige van kleur zijn)
4. Als er een vlag op de kist ligt mogen er nooit andere voor voorwerpen op liggen. Bloemen of foto’s zijn niet toegestaan op een Nederlandse vlag.

2. Het betrekken van de dodenwacht

De opstelling van de dodenwacht is als volgt:
Een detachement van 6 personen en 1 detachementcommandant.
Aan beide zijden van de kist nemen 3 personen plaats waarbij de voorste en achterste ter hoogte van de respectievelijk hoek staan.
De detachementcommandant staat midden achter de kist.

3. Het begeleid vervoer van de kist

Bij een uitvaart met beperkt ceremonieel kan de kist worden gedragen door een draagploeg, of op een rijdende baar worden vervoerd.
Een detachement van minimaal 6 personen en 1 detachementcommandant begeleidt de kist van en naar de kerk, de begraafplaats en/of het crematorium.

Voor het vervoer op de openbare weg wordt een lijkwagen gebruikt. De begrafenisondernemer kan over het vervoer, het begeleiden van de kist de nodige instructies en adviezen geven.

4. Tenue

Het tenue van het detachement zal DT zijn, blauwe sjaal, batons en witte handschoenen. Gebruikelijk is dat het tenue van overige aanwezige Veteranen is in principe, tenzij anders vermeld, gepast burger met blauwe baret of DT met batons is.

Uitvoering

Het eerste aanspreekpunt binnen de vereniging is de coördinator sociaal fonds. Deze benadert, al naar gelang de plaats waar de ceremonie plaats vindt, een contactpersoon welke de verdere uitvoering in samenspraak met de begrafenisondernemer en de nabestaanden coördineert en begeleidt. Door de vereniging zal uit haar leden een poule worden samengesteld van vrijwilligers waarop een beroep gedaan kan worden voor het samenstellen van een dodenwacht of draagploeg. Leden welke zich aanmelden voor deze poule doen dit op vrijwillige basis en mogen de gemaakte reiskosten op basis van de wettelijk toegestane belastingvrije kilometervergoeding declareren, via de coördinator, bij de penningmeester van de vereniging. De reiskosten worden uit het sociaalfonds voldaan.
De coördinator overlegt vooraf met de begrafenisondernemer over eventuele verdere kosten. Let erop dat de begrafenisondernemer geen kosten in rekening brengt voor dragen, dit is een taak voor de coördinator om de familie hiervan in kennis te stellen.

Gedragsregels

Een begrafenis of crematie met beperkt ceremonieel moet stijlvol en met respect verlopen.
De plechtigheden worden uitgevoerd volgens vaste lijnen en afspraken, waarbij op aanwezige Veteranen gelet wordt. Voor de nabestaanden zijn de aanwezige Unifil Veteranen oud-collega's van de overledene, waar zij steun van ervaren. Voor de media staan Veteranen op dat moment letterlijk en figuurlijk in de 'picture'. Daarom moeten Veteranen, die een dergelijke plechtigheid bezoeken, weten op welke wijze zij zich moeten gedragen tijdens de plechtigheden:

1. De plechtigheden hebben een serieus karakter, men dient zich daarvan voortdurend bewust te zijn indien men met elkaar spreekt (gedempt praten, niet schreeuwen of lachen). Lachen kan verkeerd en pijnlijk overkomen. Er moet te allen tijde respect worden getoond voor de overledene en de nabestaanden. Loop met gepaste snelheid.

2. Voor de Veteranen die een tenue dragen, overeenkomstig de verenigings voorschriften, geldt dat dit altijd correct moet worden gedragen en dat het tenue niet voorzien is van speldjes, vreemde emblemen, enzovoorts;

3. Buiten wordt altijd de baret gedragen, ook als de lijkwagen met het stoffelijk overschot de erehaag passeert;

4. De aanwijzingen van de begrafenisondernemer of detachementscommandant moeten altijd worden opgevolgd, men staat onder zijn gezag. Soms moet er worden geïmproviseerd of is een correctie op zijn plaats, hier moet altijd gevolg aan worden gegeven;

5. Als het regent draagt men in verenigingstenue géén paraplu ter bescherming tegen de regen;

6. Binnen in een kerk, kathedraal, aula en/of een crematorium wordt nooit de baret gedragen. Dit met uitzondering van de dodenwacht.

Bijlage 1:

De kist:

1. De kist kan bedekt zijn met de Nederlandse of de VN vlag,

   De Nederlandse vlag wordt, vanaf het hoofdeinde gezien uitgespreid met het rood rechts, het blauw links van de kist, en de broeking over het hoofdeinde van de kist afhangt; de vlag is geheel uitgespreid en bedekt de gehele kist.

2. Op het horizontale gedeelte van de vlag zijn achtereenvolgens gerangschikt, gezien vanaf het hoofdeinde:

   (1) Het hoofddeksel dat de overledene droeg tijdens zijn actieve periode.
   (2) De op een donkerblauw, zwart, bordeauxrood of paars kussen gespelde eretekenen die de overledene gerechtigd was te dragen tijdens zijn actieve militaire periode, maar ook eventueel onderscheidingen die na de actieve dienstperiode zijn uitgereikt. (3) De sabel, indien de overledene officier of adjudant-onderofficier was.

3. De kist wordt door de dragers verplaatst dan wel op de baar geplaatst met het voeteneinde in front.

Op 18-02-2011 is het sociaalfonds opgericht met een reglement en daar is o.a. vastgesteld dat bepaalde kosten van nabestaanden uit dit fonds betaald worden.  Er is destijds door de leden bepaald dat wanneer een UNIFIL’er, wel of geen lid van de vereniging, komt te overlijden de kosten van de UNIFIL draagploeg bij de uitvaart worden betaald uit het sociaalfonds.  Het bestuur vergoed dan aan de draagploeg de fiscaal vrijgestelde KM vergoeding.

De kosten van de UNIFIL draagploeg worden vergoed wanneer een beroep op de draagploeg wordt gedaan.  Om te voorkomen dat het beroep op het sociaalfonds te groot wordt en deze dus snel leeg zou raken is het van belang dat we de regels duidelijker maken. Bedragen voor een uitvaart uit het sociaalfonds worden alleen voldaan aan leden van de UNIFIL draagploeg die op de uitvaart present waren.

Een lid van de draagploeg is diegene die op de oproeplijst van de draagploeg commandant staat. Over een DT beschikt en aan de trainingen voor de  draagploeg deelneemt.

Dit betekent dat wanneer er een uitvaart is waar de draagploeg niet bij aanwezig is maar de UNIFIL’er wordt gedragen door de maten van zijn post in Libanon, onderdeel, regiment, opleiding, groep, enz.  Dat er geen beroep kan worden gedaan op het sociaalfonds. Met neemt deze taak op zich op vrijwillige basis zonder vergoeding als erezaak.

Vastgesteld en besloten op de ALV van 22-042023.